Φυλακή στη Γερμανία – προσωρινή κράτηση και φυλάκιση στη Γερμανία

Η προσωρινή κράτηση είναι μια ακραία κατάσταση. Όχι μόνο γι’ αυτόν, τον οποίο αφορά άμεσα, αλλά και για τους συγγενείς και συντρόφους.

Τις περισσότερες φορές, ο συλλαμβανόμενος αποσπάται από την καθημερινή του ζωή χωρίς καμιά προειδοποίηση και συχνά εντελώς απροσδόκητα. Τα πράγματα είναι ακόμα πιο δύσκολα αν η σύλληψη έχει διαταχτεί σε μια ξένη χώρα, και κατά συνέπεια στις άλλες δυσκολίες προστίθενται και η ξένη γλώσσα και οι άγνωστες συνθήκες, πράγμα που καθιστά την κατάσταση ιδιαίτερα προβληματική τόσο για τον ίδιο το συλλαμβανόμενο, όσο και για τους οικείους του. Η συνηθισμένη καθημερινή ζωή ανήκει στο παρελθόν, και συχνά υπάρχουν αποφάσεις που πρέπει να ληφθούν γρήγορα.

Για την κατάσταση αυτή, θα θέλαμε να σας παράσχουμε μια αρχική βοήθεια με την ενημέρωση που ακολουθεί αναφορικά με την προσωρινή κράτηση στη Γερμανία.

Θα βρείτε γενικές πληροφορίες, πρακτικές οδηγίες και εξηγήσεις που αφορούν την προσωρινή κράτηση σε γερμανικά σωφρονιστικά ιδρύματα. Παρακαλούμε για την κατανόησή σας όσον αφορά το γεγονός ότι εδώ μπορείτε να βρείτε μόνο γενικές πληροφορίες. Για θέματα που αφορούν συγκεκριμένα την περίπτωσή σας, σας συνιστούμε έντονα να απευθυνθείτε σε ένα δικηγόρο της επιλογής σας.

Όταν διατάσσεται για ένα άτομο προσωρινή κράτηση, θα πρέπει να ειδοποιηθεί ένας συγγενής ή άλλο άτομο εμπιστοσύνης του. Πέραν αυτού, όταν πρόκειται για Έλληνα υπήκοο, ενημερώνεται κανονικά και το Γενικό Προξενείο της Ελλάδος ή η Πρεσβεία στο Βερολίνο. Επιπλέον, ο κρατούμενος μπορεί να ζητήσει να ειδοποιήσει ο ίδιος κάποιο άτομο, αν από την ανάκριση δεν έχουν προκύψει λόγοι περί του αντιθέτου. Κατά κανόνα λοιπόν, κάποιος από τους φίλους ή συγγενείς ειδοποιείται για το γεγονός ότι το άτομο κρατείται, καθώς και για τον τόπο κράτησής του.
Επίσης, μπορεί να γίνει προσπάθεια για περισσότερη ενημέρωση με τηλεφωνήματα στην Αστυνομία, το δικαστή εφαρμογής των ποινών, την Εισαγγελία ή το νομικό παραστάτη. Ταυτόχρονα με τη διαταγή προσωρινής κράτησης, ο δικαστής αποφασίζει και για το σωφρονιστικό κατάστημα (ΣΚ), στο οποίο θα κρατηθεί το άτομο. Το ΣΚ σημειώνεται στο φάκελο της ανάκρισης, ο οποίος μετά την απόφαση του δικαστή εφαρμογής των ποινών επιστρέφει και πάλι στην Αστυνομία ή την Εισαγγελία.
Έναν κατάλογο όλων των σωφρονιστικών καταστημάτων της Γερμανίας μπορείτε να βρείτε εδώ [LINK] (δυστυχώς μόνο στη γερμανική γλώσσα).

Η επίσκεψη είναι εφικτή μόνο με άδεια. Τη σχετική αρμοδιότητα έχει ο εισαγγελέας ή ο δικαστής εφαρμογής των ποινών. Στη Βαυαρία, αρμόδιος είναι συνήθως ο εισαγγελέας. Κανονικά, η αίτηση για άδεια επίσκεψης υποβάλλεται γραπτώς. Αυτό μπορεί να γίνει είτε με επιστολή, είτε αυτοπροσώπως στις υπηρεσίες των Δικαστηρίων ή της Εισαγγελίας. Για επισκέψεις κοντινών συγγενών και συζύγων, η άδεια συνήθως χορηγείται. Το ίδιο ισχύει και για επισκέψεις συντρόφων. Αν είναι επιθυμητή η ταυτόχρονη προσέλευση περισσοτέρων του ενός ατόμων, αυτό πρέπει να αναγράφεται στην αίτηση. Προσοχή: αυτό ισχύει και για παιδιά (!) που επιθυμούν να προσέλθουν για επίσκεψη συνοδευόμενα από έναν από τους γονείς.
Το πόσοι επισκέπτες μπορούν να προσέλθουν ταυτόχρονα εξαρτάται από τις συνθήκες στο εκάστοτε σωφρονιστικό κατάστημα και τους σχετικούς κανονισμούς. Συνεπώς, για το θέμα αυτό θα πρέπει να γίνει ερώτηση στο σωφρονιστικό κατάστημα.
Αν θέλετε να κάνετε πολλαπλές επισκέψεις, αναφέρετέ το στην αίτηση επίσκεψης και ζητήστε την αποκαλούμενη διαρκή άδεια επισκέψεων (Dauerbesuchserlaubnis).
Η αίτηση για άδεια επίσκεψης επιτρέπεται να απορριφθεί μόνο σε περίπτωση που διαφορετικά θα ετίθετο σε κίνδυνο ο σκοπός της κράτησης ή αν η επίσκεψη θα διατάρασσε την τάξη στο σωφρονιστικό ίδρυμα. Στην περίπτωση της προσωρινής κράτησης, σκοπός της κράτησης είναι συχνά η αποφυγή του κινδύνου συσκότισης. Το ενδεχόμενο κινδύνου θα μπορούσε να θεωρηθεί υπαρκτό αν από τις συνθήκες προκύπτει ότι η επίσκεψη θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για τη συσκότιση του ανακριτικού έργου.
Αν η άδεια επίσκεψης δεν χορηγηθεί, μπορεί να ασκηθεί σχετική προσφυγή.

Ναι, η επίσκεψη παρακολουθείται πάντοτε οπτικά, πράγμα που σημαίνει ότι ποτέ δεν θα είστε “εντελώς μόνοι”. Συχνά διατάσσεται και η παρακολούθηση του περιεχομένου της συνομιλίας. Στην περίπτωση αυτή, η συζήτηση με τον συγγενή σας πρέπει να γίνει μόνο στη γερμανική γλώσσα, εκτός κι αν είναι παρών διερμηνέας, ο οποίος θα μεταφράζει το περιεχόμενο της συνομιλίας στον υπάλληλο που είναι επιφορτισμένος με την παρακολούθηση. Αν κατά την επίσκεψη θέλετε ή πρέπει να μιλήσετε ελληνικά, θα πρέπει να το αναφέρετε στην αίτηση επίσκεψης. Στην περίπτωση αυτή καλείται ορκωτός διερμηνέας. Στα περισσότερα Γενικά Προξενεία της Ελλάδος τηρούνται κατάλογοι των ορκωτών διερμηνέων.

Αυτό διαφέρει από το ένα σωφρονιστικό κατάστημα στο άλλο. Σε ορισμένα είναι μία φορά την εβδομάδα, σε άλλα κάθε δύο εβδομάδες. Αλλά και οι ημέρες και οι ώρες επίσκεψης διαφέρουν, γι’ αυτό θα πρέπει να επικοινωνήσετε τηλεφωνικά με το συγκεκριμένο σωφρονιστικό κατάστημα.
Η συνήθης διάρκεια της επίσκεψης είναι 30 λεπτά. Αν το ταξίδι π.χ. από την Ελλάδα βρίσκεται σε προφανή δυσαναλογία με έναν τόσο σύντομο χρόνο επίσκεψης, μπορεί να υποβληθεί αίτημα για παράταση του χρόνου επίσκεψης ή και για περισσότερες επισκέψεις χωρίς μεγάλο χρόνο αναμονής. Το αίτημα αυτό θα πρέπει να υποβληθεί στο δικαστή εφαρμογής των ποινών. Πρόσθετες επισκέψεις είναι κατά περίπτωση εφικτές και όταν υπάρχουν προσωπικά, νομικά ή επαγγελματικά θέματα που δεν επιδέχονται αναβολή και πρέπει να ρυθμιστούν με την επίσκεψη.

Δεν υπάρχει “δικαίωμα για ένα τηλεφώνημα” όπως βλέπουμε στις ταινίες. Οι τηλεφωνικές συνομιλίες με προσωρινά κρατούμενους δεν επιτρέπονται παρά μόνο σε σπάνιες περιπτώσεις. Αν, ωστόσο, δεν είναι εφικτή η επίσκεψη γιατί οι συγγενείς και οι σύντροφοι ζουν στο εξωτερικό, τότε υπάρχουν πιθανότητες το αίτημα για τηλεφώνημα να εγκριθεί.

Η γραφή επιστολών επιτρέπεται. Παρακαλούμε όμως να έχετε υπόψη ότι οι επιστολές ελέγχονται, και για το λόγο αυτό σε περίπτωση αμφιβολίας δεν θα πρέπει να γραφτεί κάτι σχετικά με την ποινική υπόθεση, ώστε να αποφευχθούν τυχόν αρνητικές συνέπειες. Αν οι επιστολές είναι γραμμένες στα ελληνικά, προηγουμένως μεταφράζονται, πράγμα που μπορεί να χρειαστεί ιδιαίτερα πολύ χρόνο. Αν επομένως μια επιστολή φτάσει στον αποδέκτη της μετά από εβδομάδες, αυτό θα οφείλεται στη μετάφραση. Πέραν αυτού, ο δικαστής εφαρμογής των ποινών έχει το δικαίωμα να μη διαβιβάσει τις επιστολές σε περίπτωση που θεωρεί ότι σε αντίθετη περίπτωση είναι ενδεχόμενο να δυσχερανθούν οι ανακρίσεις. Συνεπώς, υπάρχει η πιθανότητα οι επιστολές να μη φτάσουν καθόλου στον παραλήπτη τους.

Στον κρατούμενο δεν επιτρέπεται να παραδίδονται πράγματα απευθείας. Ωστόσο, δέματα μπορούν να αποσταλούν με συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Το περιεχόμενό τους ελέγχεται πριν από την παράδοση.
Προϋπόθεση αποτελεί η χρήση ενός δελτίου δέματος (Paketschein). Δελτία δέματος παραλαμβάνει ο κρατούμενος μέσα στο σωφρονιστικό κατάστημα, και τα στέλνει ή τα παραδίδει στο άτομο που πρόκειται να του στείλει δέμα. Προσοχή: θα πρέπει να ενημερωθείτε από το εκάστοτε σωφρονιστικό κατάστημα τι επιτρέπεται και τι απαγορεύεται να περιέχει ένα δέμα, καθώς και πόσο επιτρέπεται να είναι το μέγεθος και το βάρος του. Η αποστολή δεμάτων υπόκειται σε περιορισμούς.
Ο κρατούμενος συχνά μπορεί να λάβει τηλεόραση στο σωφρονιστικό ίδρυμα.

Ένας προσωρινός κρατούμενος επιτρέπεται να φοράει κατά τη διάρκεια της κράτησης τα δικά του ρούχα. Αυτό είναι προφανές, δεδομένου ότι δεν έχει καταδικαστεί. Στην πράξη, ωστόσο, αυτό δεν είναι και τόσο εύκολο, και ιδίως αν δεν υπάρχουν συγγενείς που να μένουν στην περιοχή, δεδομένου ότι ο κρατούμενος μπορεί να φοράει δικά του ρούχα μόνο εφόσον μπορεί και να τα αλλάζει, δηλαδή αν υπάρχει δυνατότητα να πλένονται. Ωστόσο, κατά κανόνα στο σωφρονιστικό κατάστημα δεν υπάρχει τέτοια δυνατότητα. Στο ΣΚ δεν γίνεται καθαρισμός ενδυμάτων, παρά μόνο των στολών του ιδρύματος. Πρακτικά, δηλαδή, το να φοράει κάποιος τα δικά του ρούχα είναι εφικτό μόνο αν υπάρχει κάποιο άτομο που του φέρνει τακτικά καθαρά ρούχα στο ΣΚ – πράγμα που από την Ελλάδα δεν είναι εφικτό. Η αποστολή δεμάτων με ρούχα επιτρέπεται.

Ναι και όχι. Ο κρατούμενος δεν επιτρέπεται να έχει μετρητά. Για κάθε κρατούμενο υπάρχει ένας λογαριασμός στο ίδρυμα, στον οποίο μπορεί να γίνει κατάθεση χρημάτων. Από τα χρήματα αυτά μπορούν να αγοραστεί μέσα στο σωφρονιστικό κατάστημα περιορισμένος αριθμός ειδών και σε συγκεκριμένο χρόνο. Στο λογαριασμό αυτό μπορούν να καταθέτουν χρήματα οι συγγενείς του κρατουμένου ή άλλα άτομα.
Τα τραπεζικά στοιχεία (κωδικός καταστήματος τράπεζας, αριθμός λογαριασμού, ΙΒΑΝ, ΒΙC) και άλλες λεπτομέρειες θα πρέπει να ζητηθούν από το εκάστοτε σωφρονιστικό κατάστημα.